Totaram Sanadhya: ke revisions ke biich ke antar
Content deleted Content added
Firiman ke jindagi |
No edit summary |
||
Rekha 15:
Sanadhya jaanat rahaa ki khali kheti se enough paisa nahi bani, tab uu pandit ke kaam bhi kare lagaa. Uu Hindi parre janat rahaa, aur dharmic book kharid ke apne se dharam ke baare me sikhis. Sanadhya 1902 me Fiji me sab se pahila Ram Lila karis. Jab uske paas kuch paisa hoe gais to aapan khet majduur log ke haat me chorr ke girmitya log ke madat kare ke khatir nikal gae. Uske estate ke bhitar jae ke manaai rahaa tab uu estate ke bahaar baith ke bhajan gae, jiske sun ke girmitya log aeke aapan dukh use bataae.
== Samaj sewa ==
1910 me, Sanadhya ek petition Hindi me likh ke aur 200 Suva aur Nausori ke Hindustani se sign karwae ke Governor ke lage bhejis. 1911 me ek tuufan ke kaaran Hindustani log ke ppar bahut takliif aais aur British Indian Association of Fiji ke suruu karaa gais. Association meeting kare ke baad Sanadhya ke adhikar dis ki uu Gandhi ke lage chtthi likh ke ek Hindustani wakeel ke Fiji bheje ke batae. Gandhi chithi parr ke bahut move bhae aur Manilal Doctor ke Fiji bhejis. Sanadhya paisa batorke kanuni book Manilal khatir kharidis. 1912 me Gokhale ke pass telegram bhej ke uske pratao ki girmit khatam kar diya jae ke support karis.
== Aakri ke din ==
Sanadhya 27 March 1914 ke India ke khatir Fiji se chala gais. Uske jae ke time newspaper me bhi bahut charcha bhais. India pahunch ke uu sab prant me ghunis aur Fiji ke baare me batais.Uu Madras ke Indian National Congress me be bhasan dis. Uuaapan baare me ek book, ''Mere Fiji Desh me Ikkis Varsh'', likhis. Ii book ke parr ke India me Fiji ke prastithi ke baare sab log ke jaankari mila aur girmit band kare ke jirr mila. 1922 me Sanadhya Gandhi ke ssathe Sabarmati Ashram me rahe lagaa. Uske maut 1947 me bhae, jiske ke baad Ganghi likhis:
<blockquote>
Burra totaram Ji bina koi piira ke mar gais. Uu Sabramati Ashram ke ek ornament rahaa. Jab ki uu bahut parra lika nahi rahaa fir bhi uu wise rahaa. UU bhajan gaat rahaa lekin music bajae nahii sakat rahaa. UU aapan tamburra se sab log ke khusi rakhat rahaa. Uu aapan aurat se pahile mar gais aur uu dunoo me ham koi jhanjhat nahi dekha.Totaram ke dharti se pyarr rahaa aur uu kheti like karat rahaa. Uu bahut din bhae ashram aais rahaa aur fir laut ke nahi gae. Uu ek kattar Hindu rahaa lekin sab dharam waale ke respect karat rahaa. Uu cast system nahi practice karat rahaa aur usme kai kharabi nahi rahaa. UU aapan des ke pyaar karat rahaa jiske khatir uu sab kuch ckrr dis rahaa.
</blockquote>
Mohandas Gandhi, quoted in T. Sanadhya, My Twenty-One Years in the Fiji Islands (English translation by J.D. Kelly & U.K. Singh, Fiji Museum, 1991), pp. 5-6 [1]
▲[edit] References
1. ^ Indian Migration and Nationalism in the 19th and 20th Centuries. Retrieved on 24 June 2007.
|