Kundan Singh Kush

Thakur Kundan Pal Singh Kush (1881–1967) ek Arya Samaji missionary aur teacher rahaa, jon ki 1928 me Muzaffarnagar, Uttar Pradesh, India se Fiji aais rahaa. Uu pahile Dharamshala School, Nausori me parrhae ke suuu karis jhan pe baad me uu Vunimono Arya School suruu karis rahaa. Uu Fiji me dher Arya Samaj school me parrhais rahaa, jisme rahaa Gurukul Primary School (1939), Arya Samaj Girls' School, Saweni Lautoka (1940 - 1945), Swami Shraddanand Memorial School, Suva, Vunikavikaloa Arya School, Ra aur Veisari Primary School, Suva.[1]

Kundan Singh Kush

Arya Samaj Centenary Publication, me THakurji ke baare me ii likha hae:

Thakur Kundan Kush came to Fiji in 1928 as a teacher, served the Arya Samaj with distinction. He conducted debates and lectured ably. His logic and method of presentation of arguments were really very marvellous and worthy of remark.[2]

Fiji ke sarkar uske Fiji me kaam ke baare me worry karat rahaa aur dher dafe uske teacher ke kaam kare ke unfit declare kare ke kosis karis aur uske chithi ke censor karaa gais.[3]

Kush ke khaas haanth Fiji me shuddhi aur sangathan me rahaa. 29 June 1930 ke Nausori me Hindu Maha Sabha ke meeeting me Kush ke pardhan banawa gais. Ii meeting me resolution pass karaa gais jisme Hindu log ke organise kare ke batawa gais rahaa aur ek newspaper, jiske Chistian Hindustani logan chaapat rain, ke boycott kare ke batawa gais rahaa.[4]

1930s me Kush ke Samabula Indian School se nikal dewa gais aur sarkar iske apne chalawe lagaa, jab kuchh Muslim au Christian parents school committee me Arya Samaj influence ke viod karin.[5]

Kush, Arya Samaj ke sdhant ke follow karat rahaa aur widows ke saadi ke support karat rahaa. Uu apne ek widow Shiwa Baike saathe saadi karis aur uske tiin larkan Usha, Uma aur Narendra hae. Uu aapan dharam ke kaam 1967 me maut talak karte rahaa.

References badlo

  1. Arya Samaj Fiji Centenary Volume (1904 - 2004). Suva, Fiji: Arya Pratinidhi Sabha of Fiji. 2004. p. 55.
  2. Vedalankar, Nardev; Manohar Somera (1975). Arya Samaj and Indians abroad. New Delhi, India: Sarvadeshik Arya Pratinidhi Sabha. p. 125.
  3. Kelly, John (1991). A politics of virtue : Hinduism, sexuality, and countercolonial discourse in Fiji. Chicago: University of Chicago Press. p. 137. ISBN 0226430308.
  4. Kelly, John (1991). A politics of virtue : Hinduism, sexuality, and countercolonial discourse in Fiji. Chicago: University of Chicago Press. pp. 199, 202. ISBN 0226430308.
  5. Gillion, Kenneth (1977). The Fiji Indians: Challenge to European dominence 1920-1946. Canberra, Australia: Australian National University Press. p. 108. ISBN 0-7081-1291-9.